نفقه نیز مانند مهریه یکی از موارد حقوقی است که زنان پس از عقد دائم به دست میآورند و مردان ملزم به پرداخت آن هستند. اگرچه همه ما اطلاعات زیادی در زمینه مهریه داریم؛ اما زمانی که پای مشکلات و دعاوی خانوادگی مانند نفقه به میان میآیند، نیازمند کمک گرفتن از وکیل نفقه هستیم.
نفقه تعاریف مختلفی دارد، اما بر اساس آنچه در ماده 1107 قانون مدنی ذکر شده است، هر آنچه که به عنوان نیازهای زن شناخته شود، میتواند شامل نفقه باشد. این نیازها باید متناسب با وضعیت زن باشد و شامل پوشاک، غذا، مسکن، اثاث منزل و هزینه درمان است. در صورتی که زن در منزل پدری خود عادت به خدمتکار داشته باشد یا به واسطه دلیلی مانند نقصان یا بیماری نتواند امور خانه را اداره کند، داشتن خدمتکار نیز از موارد نفقه محسوب میشود.
زنان در اغلب موارد به خوبی از حقوق خود اطلاعی ندارند و تنها زمانی که مشکل حاد میشود، در پی احقاق حق برمیآیند. اگر شما هم تمایل دارید بدانید مصادیق نفقه چیست، چه مواردی را شامل میشود و چگونه باید از وکیل نفقه بانوان کمک بخواهید، در سایت سفیران ایرانیان با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.
یک بار برای همیشه نفقه را بشناسید
آنچه از نفقه به عنوان مفهوم لغوی یاد میشود، تأمین مایجتاج زندگی است. براساس نص صریح قانون در ماده 1106 قانون مدنی، زمانی که عقد دائم میان زوجین برقرار است، نفقه به زن تعلق میگیرد. این دقیقاً اولین و مهمترین نکتهای است که باید درخصوص نفقه بدانید و آگاه باشید که با عقد موقت، هیچ مسئولیتی بر عهده مرد نیست. تفاوتی ندارد که زن پس از عقد دائم به منزل همسر خود برود یا به اصطلاح مدتی از دوران نامزدی زوجین بگذرد، به محض اینکه عقد دائم خوانده شد، مسئولیت نفقه بر عهده مرد گذاشته میشود.
تا زمانی که زن و مرد در عقد دائم یکدیگر باشند، مرد وظیفه دارد نفقه را پرداخت کند و زمانی این مسئولیت از عهده مرد خارج است که صیغه طلاق میان زوجین جاری شود. اما نکته مهم دیگری نیز وجود دارد که جزء شروط نفقه است. تنها زمانی نفقه به زن تعلق میگیرد که علاوه بر عقد دائم، زن شرط تمکین را نیز به جا آورد. منظور از تمکین، اطاعت زن از شوهرش و انجام وظایفی است که بر عهده زن است. زوجیت و سکونت در منزل همسر دقیقاً به معنای تمکین است.
نفقه و هر آنچه باید بدانید
براساس آنچه در ماده 1108 قانون مدنی بیان شده است، اگر زن بدون هیچ دلیلی از تمکین سرباز زند، نفقه به او تعلق نمیگیرد. برای توضیح بیشتر باید بدانید اگر مرد مسکنی برای زن تهیه کند و زن در آن اقامت نداشته باشد، از نفقه محروم میشود. تنها زمانی میتوان این شرط را نادیده گرفت که به عنوان مثال، زن از بودن در آن منزل دچار زیان و ضرر بدنی، مالی یا شرافتی شود. در این صورت اجازه دارد مسکنی جداگانه اختیار کند و اگر این مطلب را ثابت کند، محکمه نیز او را به ماندن در خانه شوهر اجبار نخواهد کرد. در این صورت، همچنان نفقه بر عهده مرد خواهد بود.
از موارد دیگری که در مورد نفقه باید بدانید این است که اگر مرد به هر دلیلی نفقه را نپردازد، زن این امکان را دارد که از مرد نفقه نخواهد، ولی همین شرایط تحت عنوان عسر و حرج میتواند درخواست طلاق را برای زن میسر کند.
یکی دیگر از مسائل این است که نفقه زن با احراز دو شرط لازم، مقدم بر نفقه فرزندان و پدر و مادر مرد است. اگر همه افراد از نظر حمایت مالی به مرد وابستگی داشته باشند، مرد ابتدا باید نفقه زن را به طور تمام و کمال پرداخت کرده و سپس بقیه افراد را تأمین کند.
کدام موارد شامل نفقه است و میزان آن چقدر است؟
حال که به صورت کلی با نفقه آشنا شدید، پیش از آنکه به سراغ وکیل نفقه بروید، باید بدانید دقیقاً کدام موارد را میتوانید جزء مصادیقی بدانید که نفقه را در بر میگیرد. از طرف دیگر، باید بدانید که تا چه حد کاستی در پرداخت نفقه میتواند زمینه ارائه دادخواست به دادگاه خانواده را فراهم کند.
درست است که در ماده 1107 قانون برخی موارد به عنوان مصادیق نفقه ذکر شده است؛ اما آنچه در اصل تعیین کننده نفقه است، عرف، شرایط روز جامعه و از همه مهمتر نیاز زن است. وظیفه مرد تأمین نیازهای زن در حد عرف جامعه برای زن و فرزندان خود است.
به عنوان مثال، مسکن جزء مواردی است که نمیتواند در زمینه آن حکمی قطعی داد و این به عهده دادگاه صالح است که با توجه به شرایطی آن را وظیفه مرد بداند یا آن را از دایره نفقه زن خارج کند. در برخی شرایط نیز اگر مواردی در عقدنامه ذکر شده باشد، تأمین آنها بر عهده مرد خواهد بود.
یکی دیگر از مواردی که دقیقاً در قانون مشخص نشده است، میزان نفقه است.
ملاک میزان نفقهای که به زن تعلق میگیرد، شأن زن است که بسته به موارد بسیاری از فردی به فرد دیگر متغیر است. زن اگر به کمک وکیل مطالبه نفقه به دادگاه مراجعه کند، میزان نفقه توسط دادگاه و با کمک کارشناس تعیین شده از سوی دادگاه مشخص میشود و سپس ابلاغ میشود.
انواع نفقه کدامند
نفقه بر دو نوع تقسیمبندی میشود که نفقه زن و نفقه اقاراب از انواع آن هستند. نفقه زن خود شامل نفقه زمان گذشته و آینده، در عده وفات شوهر، عده طلاق رجعی، طلاق بائن و فسخ نکاح هستند. همچنین میان نفقه اقارب و خویشاوندان و نفقه زن نیز تفاوتهایی وجود دارند و نفقه زن ویژگی دارد که نفقه اقارب آن را ندارد. زن میتواند نفقهای را طلب کند که در گذشته باید دریافت میکرده و نگرفته است اما اقارب و خویشاوندان مانند فرزند یا پدر این امکان را ندارند. در ضمن نفقه زن نسبت به نفقه سایر افراد از اولویت برخوردار است.
برای دریافت نفقه آماده باشید
اگر در مرحلهای هستید که باید برای دریافت نفقه خود اقدام کنید، پس از مراجعه به وکیل نفقه و بسته به صلاحدید وکیل مطالبه نفقه خود میتوانید از دو راه برای گرفتن حق خود اقدام کنید. در ادامه به توضیح بیشتر این دو راه میپردازیم.
ارائه دادخواست حقوقی در مراجع ذیصلاح
یکی از راههایی که زن میتواند برای احیای نفقه خود اقدام کند، این است که با کمک وکیل درخواست نفقه دادخواستی را تنظیم کرده و نفقه را از زمانی که دریافت نکرده است، مطالبه کند. برای این کار میتوانید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا شورای حل اختلاف مراجعه کرده و دادخواست را ثبت کنید. توجه کنید تنها زمانی میتوانید از طریق شورای حل اختلاف اقدام کنید که میزان درخواستی شما زیر بیست میلیون تومان باشد.
پس از اینکه دادخواست را ثبت کردید، در جلسهای که زوج و زوجه همزمان حضور دارند، موارد را با ذکر ادله به کارشناس توضیح خواهید داد. در صورتی که کارشناس با نظر شما موافقت کرد، رأی نهایی صادر شده و همسر شما محکوم به پرداخت نفقه میشود.
اقامه شکوائیه کیفری
بهتر است بدانید مردی که نفقه همسر خود را پرداخت نکند، به موجب قانون مجرم است و باید مجازات شود. بنابراین میتوان پرونده نفقه را از زمره دعاوی کیفری به حساب آورد. در این صورت، زوج مجزم است و حبس مجازاتی است که قاضی برای او در نظر خواهد گرفت.
در اینگونه پروندهها با کمک وکیل نفقه باید به دادسرا مراجعه کنید و با باطل شدن تمبر پرونده در دادسرا افتتاح خواهد شد. پس از اینکه تحقیقات مربوطه انجام شد، در صورت تأیید صحت سخنان شما، مجازات زوج انجام خواهد شد.
وکیل نفقه به شما کمک خواهد کرد
وکیل نفقه در واقع وکیلی است که حوزه کاری او پروندههای دعاوی خانواده است و در این زمینه تبحر و تخصص دارد و قوانین این حوزه را به خوبی میشناسد. نه تنها دانش آکادمیک در این حوزه میتواند یکی از ویژگیهای اصلی وکیل مطالبه نفقه باشد، بلکه آشنایی با جزئیات نیز یکی از ضروریاتی است که باید داشته باشد.
زمانی که برای احیای نفقه خود به وکیل دادخواست نفقه مراجعه میکنید، باید مدارک خود را به او تسلیم کنید تا بتواند به بهترین نحو پرونده شما را تسلیم قاضی کند و به نحوی پرونده را پیش ببرد که مصلحت شما در طی جلسات دادگاه تأمین شود.
وکلای نفقه اغلب باید این ویژگی را داشته باشند که در جلساتی که برای شما در دادگاه خانواده تشکیل میشود، از شما دفاع کنند و باید در همه جلسات دادگاه حضور داشته باشند. البته تصور نکنید که حتماً خواهان نیازمند وکیل نفقه بانوان است، بلکه بهتر است خوانده نیز بدون وکیل در دادگاه حضور پیدا نکند. سعی کنید قبل از جلسات دادگاه چندین جلسه با وکیل نفقه بانوان صحبت کنید تا بتوانید همه سؤالات خود را بپرسید و در جریان روند پرونده قرار بگیرید.
وکیل خود را زیر ذرهبین بگذارید
اگر قرار است از وکیل نفقه برای رسیدن به حق خود کمک بگیرید، باید قبل از هر اقدامی مطمئن شوید که وکیل شما فرد قابل اعتماد و رازداری است. نفقه از آن دست مسائلی است که مربوط به اسرار خانوادگی شما میشود، پس بهتر است روی این ویژگی وکیل خود حساس باشید. اگر او فردی مورد اعتماد است، به سراغ باقی ویژگیهای وکیل نفقه بروید.
وکیل ادعای نفقه باید قبل از هرکاری، با صداقت تمام آنچه را که پیش روی شماست، اطلاع دهد و اگر امکان دارد که دادگاه به نفع شما رأی ندهد، شما را در جریان قرار دهد. اگرچه صداقت اصل مهمی است اما مهمتر این است که آنقدر توانایی و مهارت داشته باشد که بتواند تا حد ممکن، پرونده را به نفع شما در دادگاه پیش ببرد. وکیل نفقه زمانی بسیار حرفهای و خبره است که قوانین را به طور کامل بشناسد و از آن اطلاع داشته باشد تا با توسل به قوانین و مدارک، دادگاه و قاضی را مجاب کند که حق با شما است.
تعهد کاری از خصلتهای دیگری است که وکیل نفقه باید داشته باشد. از آنجایی که دعاوی خانوادگی جزء مسائلی هستند که افراد با استرس زیادی روبهرو میشوند، بهترین کار این است که وکیل ادعای نفقه موکل خود را به درستی در جریان امور قرار دهد و بتواند باری از دوش او بردارد و از استرس او بکاهد. استفاده از شیوههای مختلف حتی مصالحه میان زوجین یکی از وظایف وکیل ادعای نفقه است. تجربه، تخصص و دانش مربوطه به وکیل درخواست نفقه کمک میکند تا بداند کدام شواهد و ادله میتوانند به نفع موکلش باشند.
برای ارائه دادخواست، به سفیران بروید
وقتی افراد درگیر پروندههای قضایی میشوند، اولین سؤالی که به ذهنشان خطور میکند، این است که از چه کسی باید کمک گرفت و اصلاً کدام وکیل درخواست نفقه میتواند بهترین نتیجه را در اختیارشان قرار دهد. کافی است چرخی در اینترنت یا خیابانها بزنید و با تعداد زیاد وکلایی روبرو شوید که ادعا میکنند، برترین هستند. اما نباید فریب تبلیغات را خورد.
قبل از هر چیز باید بدانید که رزومه کاری مهمترین ویژگی یک وکیل دادخواست نفقه است. از طرف دیگر، همیشه چند فکر بهتر از یک فکر است. برخی از وکلا به صورت انفرادی کار میکنند؛ اما برخی دیگر با همکاری هم مجموعه یا مؤسسه حقوقی را برای مشاوره و وکالت تأسیس کردهاند و با همفکری هم سعی در پیشبرد پروندههایی دارند که به آنان محول شده است.
مؤسسه حقوقی سفیران یکی از مؤسساتی است که میتواند با کمک چندین وکیل دادخواست نفقه مشاوره مفید و مؤثری را در اختیار شما قرار دهد. این مؤسسه با رزومه درخشانی که دارد، این اطمینان خاطر را به شما خواهد داد که بهترین گزینهها را برای شما روی میز میگذارد و میتوانید با کمک این راهحلها به حق خود برسید. میتوانید روی کمک همه وکلای مؤسسه سفیران ایرانیان حساب کنید.
کلام پایانی
مشکلات و دعاوی خانوادگی همیشه یکی از معضلاتی است که افراد زیادی را درگیر خود کرده است. استرسی که از این پروندهها به وجود میآید، همه وجوه زندگی را تحت تأثیر خود قرار میدهد، برای همین درخواست کمک و مشاوره خانواده از فردی که بتواند سکان هدایت این مشکلات را در دست بگیرد، الزامی است.
یکی از مواردی که تعداد زیادی پرونده را به دادگاهها میکشاند، پروندههای مربوط به نفقه است. نفقه یکی از مواردی است که تعریف درستی در قانون ندارد و در واقع بر اساس عرف، شأن زن و غیره از زمانی به زمان دیگر و حتی از فردی به فرد دیگر متغیر است. آنچه حرف آخر را میزند نظر کارشناس دادگستری و حکمی است که قاضی خواهد داد. تلاش کنید تا در این پروندهها خودتان به تنهایی اقدام نکنید و حتما از کمک افرادی استفاده کنید که در این زمینه تجربه و دانش دارند. وکیل نفقه درست همان کسی است که شما به دنبالش هستید.
مؤسسه حقوقی سفیران ایرانیان با داشتن کادر حقوقی مجرب گرهگشای افرادی است که درگیر پروندههای قضایی از جمله نفقه هستند. این مؤسسه تنها در حوزه مسائل حقوقی در داخل کشور فعالیت نمیکند و به سبب وجود وکلای حرفهای در سطح بینالملل، اطلاع کامل و بهروزی از قوانین کشورهای مختلف دارد و میتواند به متقاضیان مهاجرت در این امر مشاورههای ارزشمندی ارائه کند.
سؤالات متداول
برای شروع پروندههایی که در راستای دعاوی خانوادگی هستند، حتماً باید سؤالاتی را که در ذهنتان است، پاسخ دهید. برخی از این پرسشها را میتوانید در ادامه ببینید، اما موارد بسیاری هستند که در اینجا ذکر نشدهاند. بهتر است برای این پرسشها با مؤسسه سفیران تماس بگیرید و از آنها راهنمایی بخواهید.
نفقه چه مواردی را شامل میشود و میزان آن چه قدر است؟
نفقه بر اساس قانون اساسی به نیازهایی گفته میشود که مرد باید برای همسر خود تهیه کند. این نیازها نه میزان دقیقی دارند نه میتوان مصادیق دقیقی را در آن جای داد. تنها نکته این است که باید متناسب با نیازهای زن، عرف جامعه، شأن زندگی زن، خانواده او و شرایطش در خانه پدری باشد.
نفقه زن و فرزند چه تفاوتی با هم دارد؟
نفقه زن و نفقه اقاراب و خویشاوندان هر دو بر عهده مرد است، اما نفقه زن مقدم بر سایر نفقهها است و زن میتواند نفقه مؤخره خود را از دادگاه صالح طلب کند.
چگونه میتوان برای دریافت نفقه شکایت کرد؟
دو راه وجود دارد که میتوان برای دریافت نفقه اقدام کرد. شما میتوانید از طریق ارائه دادخواست حقوقی به دادگاه حقوقی بروید. از طرف دیگر، چون عدم پرداخت نفقه جرم است، میتوانید به دادگاه کیفری نیز مراجعه کنید.